00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
Ежедневные новости
08:00
4 мин
Жаңылыктар
09:00
4 мин
Ежедневные новости
12:01
4 мин
Жаңылыктар
13:01
3 мин
Ежедневные новости
14:00
4 мин
Жаңылыктар
15:01
3 мин
Ежедневные новости
16:01
4 мин
Жаңылыктар
17:01
3 мин
Ежедневные новости
18:01
5 мин
Жаңылыктар
19:01
4 мин
Ежедневные новости
20:00
4 мин
Утро хорошего дня
С чего стоит начать заниматься ландшафтным дизайном, рассказал садовод
06:05
44 мин
Күн башат
Мас болуп унаа башкаргандарга айдоочулук күбөлүктөн ажыратуунун ордуна ири айып пул салуу натыйжалуубу?
07:05
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 08:00
08:00
4 мин
Утро хорошего дня
Зачем нужна добровольная аттестация учителей?
08:05
44 мин
On air
08:58
2 мин
Жаңылыктар
Чыгарылыш 09:00
09:00
5 мин
Күн башат
Мас болуп унаа башкаргандарга айдоочулук күбөлүктөн ажыратуунун ордуна ири айып пул салуу натыйжалуубу?
09:06
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 12:00
12:01
3 мин
Будь в курсе
«Образование послезавтра» - как не потеряться на рынке труда будущего
12:04
45 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 13:00
13:01
3 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Эмнеге автобекеттер шаардан сыртка чыгарылды? – Жаңы автобекеттерде калкка кандай шартар каралган?
13:04
25 мин
Sputnikteн сүйлөйбүз
Сүйменкул Чокморовдун чыгармачылыгы
13:31
25 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 14:00
14:01
3 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 15:00
15:01
3 мин
Ачык кеп
Өлкөдө эпизоотиялык абал кандай? — эл аралык соодага таасирин тийгизүүчү ылаң катталган жокпу?
15:04
42 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 16:00
16:01
3 мин
Максимальный репост
On air
16:05
2 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 17:00
17:01
3 мин
Экономикалык панорама
Санарип акчалар банктык системаны алсыратабы?
17:04
45 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 18:00
18:01
5 мин
Тема дня
100 лет прокуратуре Кыргызстана: ключевые этапы развития и вызовы
18:07
30 мин
Жаңылыктар
Жаңылыктар. Чыгарылыш 19:00
19:01
5 мин
Кеменгер
Ажылык - бул макам эмес! Ажылыка барган адам өзүн кандай алып жүрүшү керек?
19:06
47 мин
Ежедневные новости
Ежедневные новости. Выпуск 20:00
20:01
5 мин
Личный интерес
Политические вызовы Молдовы и Грузии: беседа с ветераном спец. служб
20:06
45 мин
Ачык кеп
Өлкөдө эпизоотиялык абал кандай? — эл аралык соодага таасирин тийгизүүчү ылаң катталган жокпу?
23:04
42 мин
КечээБүгүн
Эфирге
г. Бишкек89.3
г. Бишкек89.3
г. Каракол89.3
г. Талас101.1
г. Кызыл-Кыя101.9
г. Нарын95.1
г. Чолпон-Ата105.0
г. Ош, Жалал-Абад107.1

Жаш балага карата 10 "болбойт"

© Sputnik / Табылды КадырбековКызын ойнотуп жаткан адам. Архив
Кызын ойнотуп жаткан адам. Архив - Sputnik Кыргызстан
Жазылуу
Кыргыздар илгертеден бала тарбиялоодо айрым көзгө көрүнбөгөн, бирок мааниси терең тыюулар, ырым-жырымдар колдонулуп келген. Аларды ата-бабалар жаш баланы ар түрдүү жаман көз, жаман сөздөн сактоо иретинде колдонушуп, тарбия берүүнүн бир булагы катары эсептешкен.

Жаш баланы багып, өстүрүүдөгү ырым-жырым, тыюуларды тарыхчы, этнограф Динара Молдокулова тизмектеп, маңызын түшүндүрүп берет.

Баланы башка чаппайт. Башты кор тутсаң, башка чукак болуп каласың. "Башка чукак"— таптакыр балдары жок же кыздары бар, бирок эркек баласы жок адамга карата айтылган сөз.

Наристени киринткен сууну тебелендиге жана караңгыда сыртка төкпөйт. Аны эл баспаган жерге же тамдын бооруна чачып жиберет.

Казы-карта. Архив - Sputnik Кыргызстан
Дасторкон четиндеги 10 "болбойт"
Наристенин чачын алгандан кийин тебелендиге таштабайт. Аны чогултуп жаздыктын ичине салып же мөмөлүү дарактын түбүнө көөмп коет.

Жаш баланын кийимин түнкүсүн сыртка калтырбайт. Караңгыдан пайдаланып шайтан аралайт деп коет.

Кыз баланы атасы көтөнүнөн өппөйт. Наристе кийин бактысыз, ырыскысы кем болуп калат деген ишеним бар.

Тили чыга элек баланы күзгүгө көрсөтпөйт. Тили чыкпай калат же кеч чыгат деп эсептешкен.

Ооруган баланы эмдетип келе жатып башка үйгө кайрылбайт. Үйгө түз келүү керек. Болбосо балага эм түшпөй калат деген ойдо болушкан.

Төрөлө элек балага алдын-ала эч нерсе камдабайт. Жарык дүйнөгө келе элек наристеге арнап кийим алынбайт, ат издеп койбойт. Анткени төрөлө элек бала адамдын колуна өткөнгө чейин Кудайдын баласы деп эсептелген.

Тили чыга элек наристенин караңгыда атын айтпайт. Аны жөн гана "алдей", "бала" деген сыяктуу сөздөр менен атайт. Болбосо албарсты угуп коет дешкен.

Наристенин таманынан өппөйт. Кежир, жалкоо болуп калат же айылчы болуп өсүп жумшаган жакка эмес, тескери басып калат деген ишеним болгон. Ошондой эле баланы таманынан кытыгылабайт.

Жаңылыктар түрмөгү
0