Серепчилердин баамында экинчи колдогу унаа базарындагы олку-солкулукка бажы салыгынын жогорулашы себеп. Мындай көрүнүш Кыргызстанга унаа киргизүү анчейин кирешелүү болбой калды.
Автобазарда машина сатып иштеген Жаныбек Бектемиров 2018-жылдын жаз айларына карата баа кайрадан көтөрүлүп кеткенин айтып берди.
"Бул майды аз ичкен унаалардын өтүмдүү болуп жатканына байланыштуу. Элдин коомдук транспортко түшкүсү келбей калды, мындан улам ушундай унааларга басым жасалууда. Анын үстүнө мындай машиналардын тетиктери да салыштырмалуу арзан. Бузулуп калса да капчыкты кагып ийбеген акчага оңдотуп алууга болот", — деди ал.
Бектемировдун айтымында, унаалардын өтүмдүү үлгүлөрү 500-800 долларга чейин кымбаттап кетти. Ал эми элиталык деп эсептелген машиналардын баасы, тескерисинче, арзандаганын байкоого болот.
Экономист Жумакадыр Акенеев да быйыл экинчи колдогу унаалар кымбаттай турганын билдирди.
"Бул 1-январдан тарта ЕАЭБдин Бажы кодекси күчүнө киргенинен улам болуп жатат. Эми машиналар бизге биримдиктин жалпы эрежелери менен киргизилүүдө. Экинчиден, базардан экологияга зыян алып келген эски унааларды алуу аракети жүрүп жатат десек болот. Бүгүнкү күндө 15 жылдан жогору кызмат кылган унааларды киргизүүгө тыюу салынган. Мунун баары базарга таасирин тийгизүүдө. Дал ушул себептен колдогу унаага болгон баа өсүп жатат", — деди Акенеев.
"Бажы салыгы унаанын өзүнөн кымбат болуп жатат. Ал эми кардар ушундай эле унааны аз акчага сатып алгысы келет. Демек, жергиликтүү сатуучулардан алып, косметикалык ремонттон өткөрүп, үстүнө 500-600 доллар кошуп сатып иет", — деди ал.
Соода-өнөр жай палатасынын экспортту өнүктүрүүгө көмөктөшүү жана логистика бөлүмүнүн жетекчиси Кубат Рахимов унаалардын кымбаттап жатышынын үч себебин белгиледи.
"ЕАЭБ кирүү алдында көптөгөн сатуучулар, компания менен агенттиктер бара-бара сатылат деген ой менен унаа алып келишчү. Азыр ал машиналар акырына чыгып баратат. Машина сатып алчулар көп болгондуктан баа арзандабай турат. Чет жактан алып келинген унаалар бажыда катуу фильтрацияланып жатат. Эгер чет өлкөдө авто 5 миң доллар турса, бажы салыгы 7 миң доллар болуп кетиши мүмкүн. Бул, албетте, эч кимге пайдалуу эмес", — деди ал.
Унаанын кымбаттап жатышын Рахимов булардан тышкары Кыргызстанда жаңы машиналардын рыногу өтө кеч иштей баштаганы менен түшүндүрдү.
Анын айтымында, унаа базары талап менен сунуштун негизинде өсүп-өнөт. Эң өтүмдүү болгон үнөмдүү унаалар киргизилбей жаткандыктан аларга болгон нарк кымбаттай бермекчи.
Жыл башынан бери өскөн бааны таасын көрсөтүү үчүн сатуучулар бааларды да айтып беришти.
