Допинг чырын уюштургандардын планы боюнча россиялык спортчулар алардын шарттарына ылайык катышып, бирок баарынан утуларын болжошкон. Батыштык "өнөктөштөрүнүн" версиясы боюнча, баары допинг колдонот имиш. Өздөрүнө келгенде шылтоосу жөпжөнөкөй, аны "терапиялык өзгөчөлүк", ал эми тилинде сөөгү жоктор "допингге лицензия" деп коюшат. Аны алыш кыйын деле эмес.
Спортчу өзү допингге каршы улуттук комитетке дарыгерден алган справканы тапшырып, машакаты жок эле тыюу салынган заттарды пайдаланууга укук алат. Химиянын түрү абдан кеңири. Арасында норвегиялык лыжачылар өндүрүштүк масштабда пайдаланган астманын дарысы да, теннисчи эже-сиңди Вильямстардан дайым шектенип келишкен анаболиктер да бар. Токио Олимпиадасында америкалык гимнастчы Симона Байлзга байланышкан көйгөйлөргө да тиешеси бар психотроптук препараттардын да түрү болушу мүмкүн.
Кызыгы, мындай уруксаттардын берилиши жана алардын мазмуну өтө купуя сакталат. Спортчулардын медициналык маалыматтары жеке иш болгондуктан ачыкталбайт. Доппингге каршы улуттук комитеттердин отчеттору да эч ким эч нерсе түшүнбөй тургандай даярдалат.
Морфин, викодин, триамцинолондун аралашмасы, маселен, айтылуу британиялык жөө күлүк Мо Фаранын анализдеринен аныкталган. Анткен менен анын олимпиадалык алтын медалынан шектенгендер жок. Аны четтетүү тууралуу кеп да жүргөн эмес. Улуу Британия ханышасы ага рыцарлыкты ылайык көрүп, Мо спорттук карьерасын уланта берген. Бирок курама топко тандоодон өтө албай, Токиого барбай калган.
Бир нече жыл бою эже-сиңди Уильямс жана Симона Байлздын допинг анализдеринен тыюу салынган заттар табылган. Бирок үч спортчу айым тең мелдештерге катышып, ута тургандын баарын утушкан.
Мындан бир топ жыл оболу таанымал USA Today журналы иликтөө жүргүзүүгө тырышып, эже-сиңди Уильямстардын анализдеринде чындап эле мандем барбы деген тейде Допингге каршы дүйнөлүк агенттикке кат жолдогон. Терапиялык өзгөчөлүктөр боюнча маалыматтарды жарыялап коюуга болбойт беле? Коомчулук айтылуу спортчулар "күчүн кайдан" топтоорун билгени жакшы го. Бирок Допингге каршы дүйнөлүк уюм басылманын өтүнүчүн көз жаздымда калтырып, эч кандай маалымат аныкталган эмес. Журналисттер Допингге каршы америкалык агенттиктин расмий билдирүүсүнө гана ыраазы болуп тим калышкан. Ал жоопто эже-сиңди Вильямс жана Байлздын эч кандай күнөөсү жок экени айтылат.
Россиялыктар эл аралык мелдештердеги кысымга көнүп деле бүтүштү. Бирок Токиодогу Олимпиада ашкере саясатташкандай элес калтырат. Таза оюнда жеңе албаган батыштык "өнөктөштөр" РФ спортчуларына ойго келбес чагымчылдыктарды уюштуруп, көө жаап, ачык эле кысым көрсөтүүдө. Тынч Олимпиадалык оюндарды согуш талаасына айлантууга чамынууда. Акылы бийик аналитиктер муну "башаламандыктын экспорту" деп атап, түпкүлүгүндө стратегиялык максаттар жатат дешет.
Америкалык балдардын бир нече мууну спорттун жылдызы болуш үчүн жаш чагынан ар кандай тыюу салынган препараттарды колдонуу керек деген түшүнүк менен өсүүдө. Мыйзамга жат мындай жагдайды машыктыруучулар да, дарыгерлер да, Трэвис Тайгарт, ал түгүл президентке дейре жаап-жашыра беришет. Анда алардыкы "допингди мамлекеттик колдоо" эмей эмне?! WADA чоң спорттун болочогу үчүн америкалыктардын мындай аракеттерине чара көргөнү оң болмок.
