БИШКЕК, 20-сен. — Sputnik. Ысык-Көл облустук ички иштер башкармалыгы каржы пирамидасынын жана алдамчылыктын курмандыгы болуп калбоо үчүн эмнелерди биле жүрүү керектигин айтып берди.
Учурда облустук милиция бул жаатта аймактарда түшүндүрүү иштерин жүргүзүп, эскертмелерди таратып жатат.
"Адатта жаңы катышып жаткандар каражатын сарптагандан кийин финансы пирамидасы белгисиз себептен жабылат. Ошол эле учурда мындай схеманы уюштургандар акчанын көп бөлүгүн ээлеп калышат. Жөнөкөй коопсуздук чараларын сактоо менен жарандар алдамчылыктын бул түрүнөн оолак болушат", — деп айтылат маалыматта.
Ысык-Көл ОИИБ шылуундардын торуна түшүп, каражатты алдырып ийбеш үчүн финансылык пирамиданын негизги белгилери тууралуу айтты.
Ири киреше убадалоо
Алдамчылар кирешени жылына 50, 100, керек болсо 200 пайыз менен кепилдик беришет. Негизи оптималдуу киреше депозиттер боюнча чендердин жана банктын насыяларынын орточо пайыздарынын ортосунда болушу керек. Эгерде сизге сунуштаган киреше банк насыяларынын ченинен жогору болсо (Кыргызстандын рыногундагы улуттук валютада 22-25 пайыз) мындай уюм финансылык пирамида болушу мүмкүн.
Продуктунун жоктугу
Башка адамдарды тартуунун эсебинен киреше алуу
Эгерде сиздин негизги тапшырмаңыз башка адамдарды тартуу болсо жана кирешеңиз ошолор кошкон акчалардан түзүлсө муну финансылык пирамида деп айтууга болот.
Жетекчилик, отчёт жашыруун болсо
Эгерде жетекчилик тууралуу маалыматтар жашыруун болсо жана финансылык отчёттуулук берилбесе ага акчаңызды салардан мурда терең ойлонушуңуз керек. Ишенимдүү компанияларда бардыгы ачык-айкын жана жеткиликтүү болот.
Акчадан көз каранды болбойсуң дешет
Көбүнчө финансылык пирамидалардын уюштуруучулары жаңы катышуучулардын психологиясына таасир этишет. Финансылык көз карандысыздык жана эркиндик жөнүндө сүйлөп, ишенимдүү убадаларды беришет. Оратор катары башка адамдардын эмоцияларын башкара алган адамдар сүйлөшөт.
Жыйналыш, байгелерди ойнотуу
Сизге анча билбеген жамааттык иш-чараларга, ошондой эле байге жана жолдомо ойнотууларга катышпай эле коюңуз. Финансылык пирамидалар муну ийгиликтүү жана кирешелүү компаниянын образын түзүү үчүн жасашат.
Эң негизги кеңеш
Акчаны берерден мурун уюмдун уруксат кагаздарын дыкат текшерип, финансылык отчёттуулугун жана жетекчилик тууралуу маалыматтарын суроо керек. Компаниянын кирешеси эмненин эсебинен түзүлө турганын, ошондой эле сиздин каражаттар кайда кете турганын тактоо зарыл.
