Кыргызстандын мамлекеттик жана ардак наамдар жөнүндөгү жаңы мыйзамынын 14-беренесинде "Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген артисти" наамына кимдер татый тургандыгы так белгиленген. Мыйзамда "маданият жана искусство тармагында кеминде 15 жыл иштеген кишилерге берилет" деп жазылган. Ошондой эле адаттан тыш укмуштуудай чыгарма жазгандарга аталган сыйлык мөөнөтүнө карабай ыйгарылат.
Быйыл "Кыргыз Республикасынан эмгек сиңирген артисти" наамын алгандар боюнча коомдо эки ача пикир пайда болуп, социалдык тармакта эки жаатка бөлүнүп, акыйнек айтышты. Буга чейин деле наам боюнча бир топ кескин сындар, чуулуу сөздөр айтылып келген, бирок бу жолкусунда нааразы болгондордун саны оголе көп болду.
Аталган наамды алгандар:
Эстрада ырчысы Нурайым Азыкбаева, Самара Каримова, "Учур" мамлекеттик жаштар театрынын актеру Чынгызбек Мамаев, Абдылас Малдыбаев атындагы Кыргыз улуттук академиялык опера жана балет театрынын артист-вокалисти Тилек Найманбаев, ушул эле театрдын сахна жетектөөчү чебери, балеттин солисти Елена Овчинникова жана Опера, балет театрынын башкы дирижеру Нурматбек Полотов, Бишкек мэриясынын маданият башкармалыгынын "Доор" фольклордук-этнографиялык ансамблинин солисти Каныкей Раймалиева, "Эл шайырлары" фольклордук тобунун артисти Анапия Райымбекова жана эстрада ырчысы Гүлжигит Сатыбеков.
Күнөөсүз күнөөлүү министр
Коомдо түрдүүчө пикир жаратып жаткан наам боюнча Маданият жана маалымат министри Түгөлбай Казаков мамлекеттик сыйлыктар тууралуу жаңы мыйзам кабыл алынганын айтып, жакында эле сыйлык алгандардын бир тобу министрликтин комиссиянан өтпөгөнүн баса белгиледи.
"Биз сыйлыкка көрсөткөн кишилер карала элек. Сыйлык берилгендердин бир тобу биздин комиссиядан өткөн эмес. Негизи мамлекеттик сыйлыкка башка жактан дагы көрсөтүлөт. Мисалы, облустук администрациялар, Жогорку Кеңеш, телерадиокомпаниялар түз көрсөтөт. Мен биз аркылуу гана өткөн кишилерге түшүндөрмө бере алам. Бирок, эмгенедир эле азыр сыйлык берилгендердин бардыгына мен жоопкер болуп жатам", — деди Казаков.
Кептин баары президенттик аппараттабы?
Кыргыз Эл артисти Саламат Садыкова ар бир кишинин жасаган эмгеги бааланып, сыйлык чыныгы ээсине берилсе коомдо дагы, искусство адамдарында да нааразычылык болбой турганын баса белгиледи. Садыкова 15-16 жылдык эмгегинин арты менен 36 жашында Кыргызстандын Эмгек сиңирген артист наамын алганын кошумчалады. Бул ошондо да искусство тармагына өөн учурап, аны айрымдары жеригенин айтты.
Эл артисти ошол эле учурда сыйлык берүүнүн экинчи тарабы да бар экенин айтат.
Ал ошондой эле мамлекеттик сыйлыктын беделин түшүрбөй ээсине берип турса жакшы болорун айтып, сыйлыкты берүүдө өлкө башчысы өзүнүн аппаратына ишенип жатса керек деген пикирин кошумчалады.
"Кантип, кандай жолун таап алып жатат, билбейм…"
Композиторлор союзунун төрагасы Турдубек Чокиев Маданият министрлигинин коллегиясынан өтпөй калган айрым кишилерге сыйлык берилгенине таң калгынан айтат.
"Сыйлыктардын акыркы бөлүштүрүлүшүнө биздин коллегияда каралгандар негедир кирбей калыптыр. Эмне болгонун билбейм. Наамдар документтери буга чейин тапшырылгандарга берилди дешти. Бизде каралган көп кишилер албай калды, Эл артисти наамына, медалдарга көрсөтүлгөн бир топ киши бар болчу, алар өтпөй калыптыр. Маданият министрлигинин коллегиясынан өтпөй калган айрым кишилерге сыйлык берилгенин мен өз көзүм менен көрүп жатам. Алар кантип, кандай жолун таап алып жатат, билбейм", — деди Чокиев.
Ал ошондой эле көпчүлүктүн нааразычылыгы мамлекеттик наам алгандардын арасында жаш эстрада ырчыларынын бар экенинде болуп жатканын кошумчалады.
"Айтылган айрым пикирлердин чындыгы бар. Эстрада ырчылары негизинен тойдо ырдап акча тапканды көздөп алышкан. Ал эми өз ишинин чыныгы профессионалы болгон театрдын, филармониянын артисттери сыйлыктан куржалак калып жатат", — деди ал.
Чокиев наамдардын бөлүштүрүлүшүн Маданият министрлигинин коллегиясы эле чечпей турганын айтып, Ак үйдө наамдар боюнча өзүнчө бөлүм бар экенин, министрликтин берген тизмесин алар да электен өткөрүп карап, акыркы чекитти ошолор коюшарын баса белгиледи.
